Bugüne dek yaptığım ülke gezileri arasında en keyif aldıklarımdan biri, Nepal seyahati oldu. Bu gezide gördüklerim ve tanık olduklarım sayesinde kendi geçmişime de bir yolculuk yapma imkânım oldu. Nepal’in dağları çok yüksek ve bir o kadar da ihtişamlı; sokakları dar ve tozlu ama iliklerine kadar yaşam dolu; insanları yorgun, fakir ama çok mutlu ve huzurlu; çocukları bakımsız, sümüklü ama çok sevimli ve tatlı; yemekleri baharatlı ve acı ama çok lezzetlidir. Nepal’de gökdelenler, plazalar, süslü püslü iş ve alışveriş merkezleri pek yoktur ama muhteşem tapınakları, saray meydanları ve insana huzur veren stupaları vardır.

Nepal’de zaman sanki durmuş gibi.İnsanlar yüzlerce yıl öncesinin içsel saflığını yaşamaktalar.Eşsiz birer açık hava müzesini andıran Saray meydanlarında,geçmişle bütünleşiyorsunuz.Himalayalara karşı güneşin doğuşunu ve batışını hayrınlıkla seyrediyosunuz,ülkeyi çevreleyen dağların doruklarının görkemiyle karşılaşıyorsunuz ve sokaklarında güleryüzlü insanlar tarafından selamlanıyorsunuz…Bu güzel ülkenin,güzel insanlarına buradan tekrar Nameste ve Danyavard diyorum…

Nepal hakkında bazı genel bilgiler:

Nüfus yaklaşık 28 milyondur. Dünyanın tek Hindu Krallığıdır. Dünyanın en fakir 10 ülkesi arasında yer alır. Bayrağı dikdörtgen olmayan tek ülkedir. Farklı takvimleri vardır. Nisan ayının ilk haftası yılbaşıdır. Himalayalar'da 8.000 metreden yüksek 10 zirve Nepal’dedir. Dünyanın en yüksek zirvesi Everest (Sagarmatha) Nepal’dedir. Katmandu, 1.500 metre yükseklikte yer alır, ancak yalnızca 20-30 yılda bir kar yağar. Nepal’de 7.000 metreyi aşan 250'den fazla zirve vardır. Asya kıtası ve Hindistan anakarasının çarpışması nedeniyle Himalayalar her yıl biraz daha yükselmektedir. Cumartesi, dini ve resmi tatil olduğu için bazı dükkânlar ve resmî daireler kapalı olur. Pazar günü haftanın ilk günüdür. Nepal’de zorunlu eğitim yoktur ve halkın %40’ı okuryazar değildir. Askerlik zorunlu değildir, ancak saygın paralı askerler olan Gurkhalar—bazı ülke ordularında, örneğin Birleşik Krallık’ta da görev yaparlar—yaklaşık 2.200 dolar maaş alır, ki bu inanılmaz yüksek bir ücrettir. Tüm ülkede olmasa da özellikle Katmandu’da ciddi bir trafik sorunu vardır. Bir yakınını kaybeden kişi saçlarını kazıtır ve gözyaşlarına sınır çekmek için kirpik diplerine kırmızı bir çizgi çeker.

Nepal’de kedi görmek biraz zor,sokaklarda falan pek rastlanmıyor.Çünkü kedi uğursuz olarak kabul ediliyor ve beslenmiyor. Aileler köpek de beslemiyor ama köpek sayısı çok fazla ve heryerde dolaşmaları serbest.

Yemek Kültürü

Nepal’de restoranlar önceden hazırlık yapmaz. Sipariş verince yemeği baştan yapmaya başlarlar ve hazırlanması oldukça uzun sürer. Bizdeki mantının bir benzeri olan 'momo' adlı yemek yaygındır ve oldukça lezzetlidir. Etli, sebzeli veya tavuklu olabilir. 'Chop Suey' adlı yemek noodle benzeridir, ancak kızartılarak yapılır ve biraz suludur. Tatlı olarak, 'Banana Fritter' adı verilen ve muzu kızartarak hazırladıkları bir tatlı çeşidi vardır. Bölgeye ait 'Everest' ve 'Nepal Ice' biraları çok lezzetlidir. 'Çapati' adı verilen, bizdeki lavaş ile bazlama arasında bir ekmekleri vardır; ancak istemezseniz yemekle birlikte standart olarak getirilmez.

Katmandu

Durbar Meydanı

Katmandu Vadisi'nde yer alan üç Krallık şehrinden (Katmandu, Patan ve Bhaktapur) biri olan Katmandu'da, her krallık şehrinde olduğu gibi 'Durbar Meydanı' şehrin merkezinde yer alır. Katmandu'da Durbar Meydanı dışında ikinci büyük turistik çekim merkezi ise 'Thamel Caddesi'dir. Katmandu'da hayat, turistik ve tarihi merkezler olan Thamel Caddesi ve Durbar Meydanı çevresinde geçer. Thamel Caddesi ve ona açılan sokaklar; paşmina satıcıları, maske satıcıları, sayısız hediyelik eşya dükkânı, dünya mutfaklarından her bütçeye uygun alternatifler sunan restoranlar, internet kafeler ve otellerle doludur.

Durbar Meydanındaki binalar 1979 yılında UNESCO tarafında Dünya Mirası ilan edilmiş ve koruma altına alınmış durumda. Bu meydan çok sayıda tapınakla ve mimari açıdan önemli binayla çevrili durumda.

'Kasthamandap', 'Ashok Binayak', 'Maru Tole', 'Maju Deval', 'Kumari Devi' ve 'Kumari Bahal' bunlardan bazılarıdır. Nepal'de Budizm ve Hinduizm en yaygın dinlerdir.

Swayambhunath:

Swayambhunath, “kendiliğinden yaratılmış” anlamına geliyor. İnsanlardan bile önce kutsal olduğuna inanılan Katmandu Vadisi’ni gören bir tepede, 2000 seneden fazla bir süredir kurulu bu tapınak Stupa diye bilinen ana yapı tuğla ve kilden inşa edilmiş büyük beyaz bir yarımküre. Swayambhunath tapınağı ,Maymun tapınağı olarak da adlandırılır.Yayıldığı alan olarak en büyük budhist tapınağıdır. Burada maymunlar çok yoğun. Beslerken onlar sizin verdiğiniz muz yerine elinizdeki muz torbasını yada torba zannettikleri fotograf makinanızı tercih edeceklerdir, dikkatli olunuz.

İbadet, yapının içine girilerek değil, etrafında saat yönünde dönerek gerçekleştirilir. Yarımkürenin hemen üzerinde gümüş yaldızlarla kaplanmış bir bölüm ve giderek küçülen çemberlerden oluşan sivri bir kule inşa edilmiştir. Bu kulenin dört tarafına resmedilmiş Buda’nın her şeyi ve her yeri gören gözleri, Katmandu Vadisi'nde yaşayan Budistleri her türlü kötülükten ve kötü eylemlerden koruyup kollamaktadır.

Budist tapınaklarının içerisinde ve etrafında dua tekerlekleri ve dua bayrakları mevcut. İnançlarına göre üzerinde budha öğretileri yazılı bulunan dua tekerlekleri döndürüldüğü ve dua bayrakları dalgalandığı sürece (dünyanın her yerinde bu öğretiler yayılmaya devam edecektir). Bu tapınaktada irili ufaklı dua tekerleri olduğu gibi bir adet de dev bir dua tekerleği var. Yine bir tepede kurulu olan bu tapınağın terasından Katmandu'nun panoramik manzarasını seyredebilir yada fotografını çekebilirsiniz.

Bouddhanth:

Bu devasa ve çok eski Stupa, dünyanın en büyük Budist tapınağı olarak bilinir. Bhutan, Tibet, Hindistan ve daha birçok ülkeden Budistler bu kutsal yapıyı ziyaret etmek için gelirler. Yapının etrafında kurulu olan yerleşim yeri, Çin istilası sırasında Tibet’ten kaçıp buraya sığınan yoğun bir Tibetli nüfusuna ev sahipliği yapmaktadır. Bu yüzden Bouddhanath, 'Küçük Tibet' olarak da anılmaktadır. Stupa, 100 metre çapında olup sekizgen bir temel üzerine inşa edilmiştir. İçinde, beşinci yüzyılda Licchavi Kralı Mana Deva tarafından yaptırılan dua çarkları bulunur ve toplam yüksekliği 36 metredir. Yapının en üst kısmında, 'Buda’nın gören gözleri' olarak bilinen kule yükselir; bu kule, aydınlanma sürecinin, sadakatin, şefkatin, bilgeliğin ve nirvananın sembolüdür. Stupa’yı dairesel olarak çevreleyen binalar arasında manastırlar da yer almaktadır.

Tüm budhist tapınaklarında olduğu gibi saat yönünde tapınağın etrafında dönüyorlar ve bir yandan dua tekerleği çeviriyorlar. Burası Hindu tapınağı olmadığı için sizde katılabilir sizde dua tekerlerini onlarla birlikte çevirebilirsiniz. Bu tapınağın çevresi tümüyle dükkanlarla çevrilidir.

Pashupatinath(Katmandunun en büyük Hindu tapınağı)

Pashupati’nin kelime anlamı 'Hayvanların Efendisi' dir. Efsanelere göre, Lord Şiva tanrılardan kaçmak için antilop şekline bürünerek burada yaşamıştır. İki katlı altın çatısı ve gümüş kapısı ile bu tapınak, Newari mimarisinin en güzel örneklerinden biridir. Hindu olmayanların Hindu tapınaklarına girmesine izin verilmediği için bu tapınağın içerisine girilemez. Ancak tapınak, onu ikiye bölen Bagmati Nehri’nin karşı kıyısından izlenebilir. Bagmati Nehri, Hindistan’ın Varanasi kentindeki Ganj Nehri gibi kutsal kabul edilir. Aynı zamanda bu tapınak, Hinduların ölülerini yaktıkları bir yerdir. Nehrin iki yakasını birleştiren köprünün üst tarafında asiller, alt tarafında ise sıradan halk yakılmaktadır.

Bir ölünün yakılması yaklaşık 3 saat sürüyor ve bu görev ailenin erkek çocuğuna düşüyor. Yakılma işlemine ölünün ağzından ateş verilerek başlanıyor ve yakılma esnasında yayılan keskin koku sanılanın aksine ölüden değil ağırlıklı olarak odunlardan geliyor ve bu odun kokusu ölü kokusunu maskeliyor. Yakılan küller nehire atılıyor ve bu nehirde ölülerin altın dişlerini arayan gençlere sık sık rastlanıyor.

Burada yakılmak ve küllerin nehre atılması, bir Hindu için büyük bir onurdur. Ölümün yaklaştığını düşünen yaşlı Hindular, birçok bölgeden gelerek tapınağın etrafında yaşar ve burada ölümü beklerler. Bu tören esnasında yas çok nadir görülür, çünkü ölüm ruhun çıktığı bir yolculuk olarak kabul edilir. Cenazeye sahip ailenin erkekleri, saçlarını en son tutam dışında sıfıra vurur ve matemlerini bu şekilde ifade ederler. 2002 yılında Kral öldürüldüğünde, neredeyse tüm Nepal erkekleri saçlarını en son tutam dışında sıfıra vurmuştu.

Yine bu tapınak, hayattan tamamen soyutlanmış, sadece tapınan, çalışmayan, evlenmeyen, yıkanmayan ve saç ile sakallarını kesmeyen din adamları olan 'Sadular' için çokça bulunan bir yerdir. Sadular ne kadar yoksulsa, ruhlarının olgunluğu o kadar yüksek kabul edilir ve büyük saygı görürler. Sadece 'Sadular' yakılmaz, gömülür ve doğrudan cennete giderler. (Ortada fotoğraf çektirip para isteyenler 'Sadular' değil, 'Saduluk'larını bırakıp para peşine düşenler olarak tanımlanır.)

Bu tapınak yakınlarda bir de yaşlılar evi bulunuyor.Burada kimsesi olmayan,artık ölümü bekleyen ve öldükten sonrada yakılarak kutsal Bagmati nehrine küllerinin savrulmasını bekleyen yaşlı insanlar bulunuyor.Yoksulluk ve yokluk içerisinde yaşıyorlar.tek geçim kaynakaları yardımsever insanların yapacakları gıda ve giyecek yardımları.Tek amaçları kalmış ölmek ve yakılmak.

Patan:

“Lalitpur” olarak da bilinir, kelime anlamı güzel sanatların şehridir. Şehir hala ortaçağ havasını muhafaza eder. Şehrin sınırları Hintli İmparator Ashoko tarafından İsadan Önce 250 yılında inşa edilen 4 adet stupayla belirlenmiştir. Bu kentte yaşayanların neredeyse yarısı çeşitli el sanatlarıyla uğraşır. Patan Budistler için Asya’daki en önemli şehirlerden biridir. 7inci yüzyıldan beri Hindistan, Tibet ve Çin’den hacılar, bilginler ve keşişler şehri ziyaret ederler. Rivayete göre bir zamanlar şehir sadece keşişler ve zanaatkarlardan oluşmaktaydı.

Patan; Hindu tapınaklar, Budist anıtlar, bronz figürler, koruyucu tanrılar, harika metal ve tahta oymalarla bezenmiş yapılarla doludur. Eski çağlardan beri geleneksel üretimin devam ettiği Patan’da bugün de çalışan ustaların ataları Pekin’den Tibet’ten şehri manastırlarla, pagodalarla bezemek, tanrıların figürlerini yaratmak için çağrılmışlardır.

Bungamati Köyü :

Bungamati köyü yaklaşık 16. yy’da ilk kurulduğu halini koruyan, Newari halkının yaşadığı ve kendi dillerini konuştuğu, ismini bereket tanrısından alan bir köy. Tanrının adıyla anılan Rato Machhendranath Tapınağı, köyün görülmesi gereken yerlerinden biri. Köy aynı zamanda ahşap işçiliği ve ahşap ürünleriyle de çok ünlü.

Khokana köyü:

Yine bir Newari köyü. Budist nüfusun ağırlıklı olduğu bir köy. Köy’de tavuk ve domuz inançları gereği beslenmemekte. Köy otantik yapısını olduğu gibi korumakta ve kültür mirası kapsamında koruma altında. İnsanların günlük hayatı köy sokaklarında ve tapınaklarda geçmekte. Tipik bir Newari köyünde günlük hayatın koşturmacasına tanıklık etme fırsatı bulacağımız bir yer burası. Hardal bitkisinden yağ elde etmeleriyle ünlenmiş bir köy aynı zamanda.

Bhaktapur:

Bhadgaon olarak da bilinen Bhaktapur, denizden 1401 metre yüksekliktedir. Ortaçağ sanat ve mimarisine ev sahipliği yapan kent aynı zamanda Bertoluchi’nin Küçük Buda’sının yaşadığı yerdir. Şehir, midye kabuğu şeklindedir. Adanmışlar Kenti anlamına gelen Bhaktapur’da çömlekçilik ve hasırcılık geleneksel üretim alanlarıdır. Tipik bir Newari şehrinin bütün özelliklerini taşıyan Bhaktur Nepal’in en büyük hazinelerinden biridir.:

Nagarkot:

Kathmandu'nun 32 km kuzeyinde yer alan Nagarkot, Himalayalar üzerindeki gündoğumu ve günbatımı manzarası ile ünlü olan eski bir yerleşim. Kathmandu Vadisi'nin izlenebildiği Nagarkot, Himalaya yolcuları için önemli bir durak.

Changu Narayan Tapınağı:

Birçok yıkımlara ve yangınlara tanıklık eden tapınağın geçmişi 4. yy’a kadar dayanmakta. Unesco dünya kültür mirası kapsamında koruma altında olan bir tapınak burası. Tapınak tanrı Visnu için inşa edilmiş bir yapı. İnce işçilikleriyle, çeşitli tanrı figürleriyle oldukça büyüleyici bir havaya sahip bir tapınak burası.

Fotoğrafçılar İçin:

Nepal, insanlarıyla, doğasıyla ve stupalarıyla güzel fotoğraflar sunan bir ülkedir. Ağırlıklı olarak sokak fotoğrafları, insan portreleri ve onlar için kutsal olan mekanlarla karşılaşırsınız. Fotoğraf ekipmanı olarak; bir veya iki gövde ve bunlarla birlikte: - 10-24 mm (16-35 mm full frame karşılığı) geniş açı lens - 16-50 mm (24-70 mm full frame karşılığı) zoom lens - 40-150 mm (70-200 mm full frame karşılığı) telefoto lens - 35 mm ve 56 mm (50 mm ve 85 mm full frame karşılığı) prime lensler.

İnsan fotoğrafları çekerken hemen gördüğünüz bir ve birkaç kişiyi fotoğraflamaya kalkışmayın.Öncelikle insanlara yaklaşıp bir Nameste diyerek selam vermeniz çok daha sıcak ve nitelikli fotoğraflar çekmenizi sağlayacaktır.Budist tapınaklarını çekerken geniş açı lens gerekecek.Bu mekanlar,büyük ve ihtişamlı yapılar olduğu için geniş açı kadrajlar işinize yarar.Dağları fotoğraflarken telefoto lensler,sokaklarda dolaşırken klasik 16-50 mm(24-70 mm full frame karşılığı) lens işinizi görür.Eğer köylerde yürüyerek dolaşacaksanız 18-135 mm.gibi geniş aralıklı bir zoom lens,rahat hareket etmeniz için faydalı olur.Nepal’de insanlar fotoğraf çekimine karşı ılımlıdır.Rahat çalışırsınız.Dikkat etmeniz gereken konu insanlar ibadet ederken onları rahatsız edecek şekilde fotoğraflamaya çalışmamanızdır.İlk önce insana ve inançlarına saygı göstermemiz gerekir.İç mekan çekimlerinde açık diyaframlı lensler kullanmak gerekir.